عقد مشارکت
شرکت در معنای خاص خود یکی از انواع عقود معین است که همراه با اشاعه در حق مالکیت ایجاد می شود . برای تحقق شرکت باید دو یا چند حق مالکیت در هم آمیزد . هدف از این آمیزش رسیدن به یگانگی است . شکل تکامل یافته شرکت در حقوق کنونی صورتی است که در آن مالکیت های جزء ، اصالت خود را از دست می دهند و در یک مالکیت جمعی و اشتراکی ادغام می شوند و اجتماع مالکیت ها وجودی مستقل می یابند که از آن به شخصیت حقوقی یاد می شود . ولی گاه اتحاد مالکیت ها به کمال نمی رسند و به حالت اجتماع در می یابند بدون آنکه اصالت هرکدام از بین برود ، در این حالت آن را اشاعه می نامند . در ماده ۵۷۱ قانون مدنی آمده است «شرکت عبارت است از اجتماع حقوق مالکین متعدد در شیئی واحد به نحو اشاعه» بر این اساس هرگاه بیش از یکنفر بر ملکی مالکیت داشته باشند مالکیت آنها بر ملک مذکور به نحو اشاعه بوده و مالکیت مشاعی محقق می گردد . مال مشاع در مقابل «مال مفروز» یا «ملک اختصاصی» است که آن عبارت است از مالی که شخص به نحو انحصار، مالک آن باشد؛ مانند خانه یا ماشینى که منحصراً در ملک یک فرد است و کسى با او شریک نیست و اگر قبلاً نیز مشاع بوده فعلاً تقسیم شده و هر کدام سهم خاص به خود را مالک‌اند.
- اوصاف عقد شرکت
عقد شرکت دارای اوصافی به شرح ذیل است:
- عقدی است معوض: زیرا در نتیجه تراضی شرکا، حقی که به عنوان آورده در میان گذاشته شده است، با مالکیت مشاع همه‌ی اموال مبادله میشود
۲ .عقدی است تملیکی: بخاطر این که هر شریک سهم مشاع از ملک خود را به دیگران تملیک می‌کند. مگر در مورد مزج اختیاری اموالی که تمیز آنها ممکن نیست
- عقدی است مستمر: درست است که اشاعه یکبار واقع میشود، لیکن حقوق و تعهدات شریکان در برابر یکدیگر ادامه می‌یابد و تا زمان انحلال شرکت باقی است
- عقدی است جایز: شرکت عقدی است جایز و هر یک از شرکا می‌توانند هر زمان که بخواهند آن را فسخ کنند و چون فسخ گردید اذن در تصرف نیز زایل میشود
شرکت یا مدنی است یا شرکت تجاری. شرکت مدنی بر دو نوع است:
شرکت غیرعقدی یا قهری
طبق ماده ۵۷۱ ق.م: «شرکت عبارت است از اجتماع حقوق مالکان متعدد در شیء واحد به نحو اشاعه» حال اگر این شراکت بدون اراده و خواست افراد صورت بگیرد، شرکت قهری یا غیر عقدی است مانند این که فردی قوت کند و منزل مسکونی او به سه فرزندش ارث برسد، یا نسه فرزند در منزل پدرشان شریک هستند که شرکت آنها بدون عقد و بطور قهری ایجاد شده است.
شرکت عقدی : عبارت است از عقد و قراردادی بین دو یا چند نفر بر معامله نمودن به مالی که میان آنها مشترک است. به این نوع شرکت، شرکت مدنی نیز میگویند. شرکت عقدی جایز است؛ یعنی هر کدام از شرکا هر زمان که بخواهد، میتواند آن را بر هم بزند. این نوع شرکت از نظر فقهای شیعه و قانون مدنی ایران صحیح و نافذ است.
شرکت مدنی: شخصیت حقوقی جدای از افراد شرکا ندارد و آنان همچنان مشاعاً مالک مال الشرکه هستند برعکس شرکتهای تجاری که چون شرکت دارای شخصیت حقوقی است حق شرکاء منحصر به مطالبه منافع حاصله در زمان بقاء شرکت و تملک باقی مانده سرمایه پس از انحلال آن است و تا زمانی که شرکت تجاری وجود دارد شرکاء هیچ حق مالکیت مشاعی در سرمایه شرکت ندارند.
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
آتین : کلینیک تخصصی حقوق تجاری و مالکیت صنعتی
انواع دعاوی قضایی در حوزه تجارت و کسب و کار
تنظیم و ویرایش انواع قرارداد
ثبت ، انتقال ، دعاوی قضایی در حوزه اختراع ، علامت و لوگو ، طرح صنعتی
ثبت انواع شرکت و صورت جلسه تغییرات
مهارت ما; حق تجارت شماست …
با ما همراه باشید …
۰۹۱۹۰۲۳۱۷۳۰
۰۹۹۱۵۹۱۵۴۳۵